رادیوگرافی دهان و دندان یک روش تصویربرداری است که از اشعه ایکس برای ایجاد تصاویری از دندان ها، لثه ها و استخوان فک استفاده می کند. این تصاویر می توانند به دندانپزشکان در تشخیص و درمان طیف گسترده ای از مشکلات دهانی و دندانی کمک کنند.
انواع رادیوگرافی
دو نوع اصلی رادیوگرافی دهان و دندان وجود دارد: داخل دهانی و خارج دهانی.
رادیوگرافی داخل دهانی
رادیوگرافی داخل دهانی برای تصویربرداری از یک یا چند دندان استفاده می شود. این نوع رادیوگرافی معمولاً برای تشخیص پوسیدگی دندان، آبسه دندان و بیماری لثه استفاده می شود.
رایج ترین انواع رادیوگرافی های داخل دهانی عبارتند از:
- رادیوگرافی بایت وینگ: این نوع رادیوگرافی تاج و ریشه دندان ها و همچنین استخوان اطراف آنها را نشان می دهد. رادیوگرافی های بایت وینگ معمولاً برای تشخیص پوسیدگی دندان بین دندان ها استفاده می شود.
- رادیوگرافی پری اپیکال: این نوع رادیوگرافی یک دندان و استخوان اطراف آن را به طور مفصل نشان می دهد. رادیوگرافی های پری اپیکال معمولاً برای تشخیص آبسه دندان، ترک دندان و سایر مشکلات ریشه دندان استفاده می شود.
- رادیوگرافی اکلوزال: این نوع رادیوگرافی سطح جونده دندان ها را نشان می دهد. رادیوگرافی های اکلوزال معمولاً برای بررسی تراز دندان ها و تشخیص مشکلات مفصل فکی استفاده می شود.
رادیوگرافی خارج دهانی
رادیوگرافی خارج دهانی برای تصویربرداری از کل فک و دندان ها در یک بار استفاده می شود. این نوع رادیوگرافی معمولاً برای بررسی وضعیت دندان های عقل، یافتن دندان های نهفته و ارزیابی سلامت استخوان فک استفاده می شود.
رایج ترین انواع رادیوگرافی های خارج دهانی عبارتند از:
- پانورامیک رادیوگرافی: این نوع رادیوگرافی تصویر وسیعی از کل فک، دندان ها و سینوس های فکی را ارائه می دهد. رادیوگرافی های پانورامیک معمولاً برای غربالگری مشکلات دندانی و فکی استفاده می شود.
- Cone Beam Computed Tomography (CBCT): این نوع تصویربرداری نوعی CT اسکن است که تصاویر سه بعدی از دندان ها و فک را ایجاد می کند. CBCT اغلب برای برنامه ریزی برای جراحی های پیچیده دندان یا ایمپلنت های دندانی استفاده می شود.
چه زمانی از رادیوگرافی دهان استفاده می شود؟
رادیوگرافی دندان می تواند برای تشخیص و درمان طیف گسترده ای از مشکلات دهان و دندانی استفاده شود. برخی از شرایط رایج که ممکن است برای آنها رادیوگرافی دهان و دندان تجویز شود عبارتند از:
- پوسیدگی دندان
- آبسه دندان
- بیماری لثه
- دندان های نهفته
- ناهنجاری های دندانی و فکی
- آسیب به دهان و صورت
- عفونت های دهان
- تومورهای دهان
- ارتودنسی
- برنامه ریزی برای جراحی های دهان، مانند ایمپلنت های دندانی یا جراحی فک
خطرات رادیوگرافی دندان
رادیوگرافی دهان به طور کلی بی خطر در نظر گرفته می شود. با این حال، زنان باردار و افراد دارای برخی شرایط پزشکی خاص باید قبل از انجام رادیوگرافی با دندانپزشک خود صحبت کنند.
خطرات کمی با رادیوگرافی دهان و دندان مرتبط است، از جمله:
- قرار گرفتن در معرض تابش: رادیوگرافی ها مقدار کمی تابش را در معرض بدن قرار می دهند. با این حال، مقدار تابش مورد استفاده در رادیوگرافی های دهان و دندان بسیار کم است و خطر ابتلا به سرطان یا سایر مشکلات سلامتی را به طور قابل توجهی افزایش نمی دهد.
- واکنش های آلرژیک: در موارد نادر، افراد ممکن است واکنش آلرژیک به رنگ یا مواد دیگری که در طول رادیوگرافی استفاده می شود داشته باشند.
اگر باردار هستید یا فکر می کنید باردار هستید، مهم است که قبل از انجام رادیوگرافی به دندانپزشک خود اطلاع دهید.
در اینجا برخی از موارد استفاده از رادیوگرافی دهان و دندان آورده شده است:
- تشخیص پوسیدگی دندان: پوسیدگی دندان یک بیماری شایع است که می تواند به دندان ها و لثه ها آسیب برساند. رادیوگرافی های داخل دهانی می توانند به دندانپزشکان در تشخیص پوسیدگی دندان در مراحل اولیه کمک کنند، زمانی که درمان آسان تر است.
- تشخیص آبسه دندان: آبسه دندان یک عفونت چرکی است که می تواند در دندان یا لثه ایجاد شود. رادیوگرافی های داخل دهانی می توانند به دندانپزشکان در تشخیص آبسه دندان و تعیین بهترین روش درمان کمک کنند.
- تشخیص بیماری لثه: بیماری لثه یک عفونت است که به لثه ها و استخوان های نگهدارنده دندان ها حمله می کند. رادیوگرافی های داخل دهانی و پانورامیک می توانند به دندانپزشکان در تشخیص بیماری لثه و ارزیابی میزان آسیب کمک کنند.
- یافتن دندان های نهفته: دندان های نهفته دندان هایی هستند که به درستی از لثه ها بیرون نیامده اند. رادیوگرافی های پانورامیک می توانند به دندانپزشکان در یافتن دندان های نهفته و تعیین بهترین روش درمان کمک کنند.
- برنامه ریزی برای جراحی های پیچیده دندان: CBCT می تواند تصاویر سه بعدی دقیق از دندان ها و فک را ارائه دهد که می تواند به جراحان دهان و دندان در برنامه ریزی برای جراحی های پیچیده دندان، مانند ایمپلنت های دندانی یا جراحی فک کمک کند.
اگر دندانپزشک شما رادیوگرافی دهان و دندان را برای شما تجویز کرده است، مهم است که دستورالعمل های آنها را در مورد نحوه آماده شدن برای رادیوگرافی و نحوه مراقبت از خود بعد از آن دنبال کنید.
خلاصه
رادیوگرافی دهان و دندان یک ابزار مهم تشخیصی است که می تواند به دندانپزشکان در تشخیص و درمان طیف گسترده ای از مشکلات دهان و دندانی کمک کند. رادیوگرافی دهان و دندان به طور کلی بی خطر است، اما زنان باردار و افراد دارای برخی شرایط پزشکی خاص باید قبل از انجام رادیوگرافی با دندانپزشک خود صحبت کنند.
