خانه » ایمپلنت بدون فلز
ایمپلنت بدون فلز – در دنیای پیشرفته دندانپزشکی، روشهای درمانی نوین و فناوریهای مدرن پیوسته در حال گسترش هستند. یکی از مهمترین پیشرفتها در این حوزه، پیدایش ایمپلنتهای بدون فلز یا ایمپلنتهای سرامیکی است. این نوع ایمپلنتها به عنوان جایگزینی برای ایمپلنتهای فلزی که عمدتاً از تیتانیوم ساخته میشوند، معرفی شدهاند. ایمپلنتهای بدون فلز نه تنها به لحاظ زیباشناختی ویژگیهای ممتازی دارند، بلکه برای افرادی که نسبت به فلزات حساسیت دارند نیز گزینهای ایمنتر به شمار میروند. در این مقاله، به بررسی جامع این روش نوین، مزایا، معایب، مراحل اجرا، دوام، کاربردها و تفاوت آن با ایمپلنتهای فلزی خواهیم پرداخت.
ایمپلنت بدون فلز در واقع پایهای از جنس سرامیک یا زیرکونیا است که بهجای فلز در فک کاشته میشود و بر روی آن تاج دندانی قرار میگیرد. این نوع ایمپلنت از موادی ساخته شده که هیچ گونه عنصر فلزی در ساختار خود ندارند. مهمترین ماده مورد استفاده در این نوع ایمپلنتها، زیرکونیوم دیاکسید (ZrO2) است که دارای ویژگیهای زیستی و مکانیکی فوقالعادهای میباشد.
افزایش آگاهی مردم نسبت به مواد تشکیلدهنده تجهیزات پزشکی و تمایل آنها به استفاده از گزینههای طبیعیتر و غیرآلرژیک، مسیر را برای رشد و توسعه ایمپلنتهای بدون فلز هموار کرده است. از سوی دیگر، دغدغههای زیباییشناسی و نگرانی در مورد ظاهر نهایی دندانها، باعث شده این نوع ایمپلنتها بهویژه در نواحی قابل رؤیت دهان، مانند فک بالا یا دندانهای جلویی، مورد توجه قرار گیرند.
ایمپلنتهای بدون فلز عمدتاً از مادهای به نام زیرکونیا ساخته میشوند. زیرکونیا مادهای سرامیکی، سفیدرنگ و بسیار مستحکم است که علاوه بر مقاومت مکانیکی بالا، خاصیت زیستسازگاری دارد. این ماده توانایی پیوند با استخوان فک را بدون ایجاد التهاب یا آلرژی دارد. برخلاف فلزات، زیرکونیا هیچگونه هدایت الکتریکی ندارد و بنابراین از لحاظ بیولوژیکی، رفتار بسیار پایداری را از خود نشان میدهد.
از جمله مزایای برجسته ایمپلنتهای بدون فلز میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
زیبایی بینظیر: رنگ سفید سرامیک باعث میشود تا ایمپلنت با رنگ طبیعی لثه و دندانها هماهنگتر باشد. این موضوع در مقایسه با تیتانیوم که گاهی از زیر لثه نمایان میشود، بسیار قابل توجه است.
ضدآلرژی بودن: برخی بیماران به فلزات حساسیت دارند و ایمپلنتهای فلزی ممکن است برای آنها مشکلاتی نظیر تورم، التهاب یا پس زدن ایجاد کند. اما ایمپلنتهای بدون فلز فاقد این عناصر هستند.
زیستسازگاری بالا: زیرکونیا یک ماده زیستسازگار است و به خوبی با بافتهای اطراف هماهنگ میشود.
مقاومت در برابر خوردگی: برخلاف فلزات، سرامیک در برابر مواد شیمیایی و اسیدی محیط دهان مقاوم است.
عدم هدایت گرما و سرما: این ویژگی میتواند برای افرادی که دندانهای حساسی دارند، مزیتی محسوب شود.
با وجود مزایای فراوان، ایمپلنت بدون فلز نیز محدودیتهایی دارد که نباید نادیده گرفته شوند:
هزینه بالا: یکی از مهمترین عوامل بازدارنده برای بیماران، هزینه بیشتر این نوع ایمپلنت نسبت به انواع فلزی است.
شکنندگی نسبی: اگرچه زیرکونیا بسیار مقاوم است، اما در برابر فشارهای جانبی شدید نسبت به فلزات آسیبپذیرتر است.
سابقه کمتر: از آنجا که این فناوری نسبتاً جدیدتر است، اطلاعات بلندمدت درباره دوام آن نسبت به ایمپلنتهای فلزی کمتر است.
تکنولوژی محدود در برخی مناطق: همه کلینیکها به تجهیزات و دانش لازم برای اجرای این نوع ایمپلنت دسترسی ندارند.
ایمپلنت فلزی معمولاً از تیتانیوم ساخته میشود و سابقهای بیش از ۵۰ سال دارد. این نوع ایمپلنتها از لحاظ مقاومت و تطابق با بافت استخوان عملکرد بسیار خوبی دارند. با این حال، در نواحی جلویی که زیبایی اهمیت دارد، ممکن است در صورت تحلیل لثه، رنگ خاکستری تیتانیوم نمایان شود. در مقابل، ایمپلنت بدون فلز ظاهر بسیار طبیعیتری دارد و در برابر تحلیل لثه نیز رنگ طبیعی خود را حفظ میکند. همچنین، برای بیماران با سابقه آلرژی یا بیماریهای خودایمنی، گزینه مناسبتری محسوب میشود.
فرایند کاشت ایمپلنت بدون فلز تفاوت عمدهای با ایمپلنتهای سنتی ندارد. ابتدا پزشک با استفاده از تصویربرداری سهبعدی، وضعیت فک و لثه را ارزیابی میکند. سپس پایه سرامیکی در استخوان فک قرار میگیرد. پس از طی دوره اسئواینتگریشن (ادغام با استخوان)، بخش بالایی ایمپلنت یا اباتمنت نصب میشود و نهایتاً روکش دندانی متناسب با رنگ و شکل سایر دندانها قرار میگیرد. این فرایند ممکن است چند ماه به طول انجامد تا کاملترین نتیجه ممکن حاصل شود.
کسانی که به فلزات حساسیت دارند یا در پی ظاهر طبیعیتری هستند، گزینههای اصلی استفاده از این نوع ایمپلنت محسوب میشوند. همچنین افرادی که بیماریهای خودایمنی دارند یا سیستم ایمنیشان واکنشهای غیرطبیعی نسبت به اجسام خارجی نشان میدهد، معمولاً توسط پزشکان به استفاده از ایمپلنتهای سرامیکی توصیه میشوند.
با وجود نو بودن این فناوری، مطالعات اولیه نشان دادهاند که ایمپلنتهای سرامیکی میتوانند عمری مشابه یا نزدیک به ایمپلنتهای فلزی داشته باشند. البته میزان موفقیت نهایی به عواملی مانند مهارت دندانپزشک، وضعیت استخوان بیمار، رعایت بهداشت دهان و استفاده صحیح از ایمپلنت بستگی دارد. در برخی تحقیقات، ماندگاری ایمپلنت بدون فلز تا ۱۵ سال گزارش شده است.
رعایت بهداشت دهان و دندان، عدم استعمال دخانیات، مراجعه منظم به دندانپزشک و پرهیز از جویدن اجسام سخت از جمله مهمترین عوامل در حفظ ایمپلنت هستند. اگرچه ایمپلنتهای سرامیکی مقاوماند، اما فشارهای زیاد میتواند به آنها آسیب بزند. همچنین استفاده از نخ دندان و دهانشویههای مناسب میتواند مانع از بروز التهاب در بافتهای اطراف شود.
زیبایی ایمپلنتهای سرامیکی نسبت به فلزی بیشتر است. به دلیل رنگ سفید زیرکونیا، این ایمپلنتها در بافت لثه کاملاً طبیعی جلوه میکنند و حتی در صورت عقبنشینی خفیف لثه نیز ظاهر آن حفظ میشود. در مقابل، ایمپلنتهای فلزی ممکن است در صورت تحلیل لثه، به صورت سایه تیره زیر بافت لثه نمایان شوند. به همین دلیل، در نواحی جلویی دهان که زیبایی اهمیت بیشتری دارد، ایمپلنت سرامیکی ترجیح داده میشود.
با پیشرفتهای روزافزون در حوزه مواد زیستی و فناوری ساخت، انتظار میرود ایمپلنتهای سرامیکی بیش از پیش مورد استقبال قرار گیرند. همچنین تحقیقات در حال انجام بر روی ترکیبات جدیدتر، بهبود اتصالات، افزایش انعطافپذیری و کاهش هزینهها، نویددهنده آیندهای روشن برای این فناوری هستند. در سالهای آینده ممکن است این نوع ایمپلنتها به استاندارد رایج در بسیاری از کلینیکهای دندانپزشکی تبدیل شوند.
ایمپلنت بدون فلز، انقلابی در عرصه دندانپزشکی به شمار میرود. با برخورداری از ویژگیهایی همچون ظاهر زیبا، سازگاری بالا با بدن، عدم ایجاد حساسیت و دوام قابل قبول، این نوع ایمپلنت به گزینهای محبوب تبدیل شده است. اگرچه هزینه بالا و تجربه کمتر پزشکان نسبت به ایمپلنتهای تیتانیومی از جمله چالشهای موجود هستند، اما با گذشت زمان و ارتقاء دانش و تجهیزات، این موانع نیز کاهش خواهد یافت. انتخاب بین ایمپلنت فلزی یا بدون فلز، باید با مشاوره دقیق با پزشک متخصص و با در نظر گرفتن شرایط خاص هر بیمار انجام شود.
کلیه حقوق برای این وب سایت محفوظ می باشد
طراحی و بهینه سازی : پنگاش