کیست‌ها و تومورها در فک
کیست‌ها و تومورها در فک (دهان و فکین) شامل ضایعات خوش‌خیم و بدخیم هستند که می‌توانند در استخوان فک یا بافت‌های نرم اطراف شکل بگیرند. این ضایعات می‌توانند به دلایل مختلفی ایجاد شوند و از نظر اندازه، رشد و اثر بر روی بافت‌های اطراف متغیر باشند.
کیست‌ها و تومورهای فک توده‌هایی هستند که در استخوان فک یا بافت‌های نرم دهان رشد می‌کنند. این توده‌ها می‌توانند خوش‌خیم (غیرسرطانی) یا بدخیم (سرطانی) باشند. تشخیص و درمان به موقع این ضایعات برای حفظ سلامت دهان و فک بسیار مهم است.
انواع کیست‌ها در فک:
- کیست دنتیژروس: این نوع کیست‌ها در اطراف تاج دندان‌های نهفته (معمولاً دندان عقل) شکل می‌گیرند.
- کیست پری‌آپیکال (رادیکولار): کیستی است که به دلیل عفونت و التهاب اطراف ریشه دندان‌ها، به‌ویژه دندان‌های مرده و پوسیده ایجاد می‌شود.
- کیست های پریودنتال: این کیست‌ها در بافت‌های اطراف دندان شکل می‌گیرند و معمولاً به دلیل بیماری‌های لثه ایجاد می‌شوند.
- کیست ادنتوژنیک: این کیست از سلول‌های باقی‌مانده از فرآیند شکل‌گیری دندان‌ها ایجاد می‌شود.
انواع تومورها در فک:
- آملوبلاستوما: یک تومور خوش‌خیم ولی تهاجمی است که معمولاً در فک پایین رخ می‌دهد و از سلول‌های تشکیل دهنده دندان‌ها منشا می‌گیرد.
- تومور ادنتوژنیک: این تومور می‌تواند خوش‌خیم یا بدخیم باشد و از سلول‌های ادنتوژنیک (سلول‌های مربوط به تشکیل دندان) منشأ می‌گیرد.
- سرطان فک (کارسینوم): این نوع تومور، بدخیم است و می‌تواند از بافت‌های مختلف فک یا دهان منشا بگیرد، مثل سرطان‌های سلول‌های سنگفرشی.
کیست‌ها و تومورها در فک
علائم:
- درد یا ناراحتی در ناحیه فک
- تورم یا برآمدگی در ناحیه فک
- دشواری در جویدن یا باز و بسته کردن دهان
- حرکت یا لق شدن دندان‌ها
- تغییر شکل یا تقارن صورت
تشخیص:
تشخیص کیست‌ها و تومورها معمولاً از طریق رادیوگرافی (مانند عکس‌های پانورامیک)، CT اسکن، MRI و بیوپسی انجام می‌شود.
درمان:
- کیست‌ها معمولاً با جراحی و حذف کامل ضایعه درمان می‌شوند.
- تومورهای خوش‌خیم نیز از طریق جراحی خارج می‌شوند، اما در برخی موارد نیاز به پرتودرمانی و شیمی‌درمانی نیز ممکن است وجود داشته باشد، خصوصاً اگر تومور بدخیم باشد.
